صلوات، ذکر عظیم
استادفروغی:
در عظمت ذکر صلوات همین بس که خداوند متعال در آیه ۵۶ سوره مبارکه احزاب میفرماید:
«إنّ اللهَ و ملائکته یصلّون علی النبی یا ایّها الذین آمنوا صلّوا علیه و سلّموا تسلیما»
ظاهر آیه این است که خداوند متعال و ملائکه بر پیامبر اعظم (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) صلوات میفرستند، شما مؤمنین هم اهل صلوات باشید و در مقام تسلیم پیامبر باشید.
نکتهها:
از رسول اکرم سؤال کردند منظور این آیه چیست؟
حضرت فرمود: این آیه، علم مکنون و پوشیده خداوند است. یعنی سرّالله است، هرکسی نمیتواند آن را بفهمد و اگر سؤال نمیکردید حرف نمیزدم.
اولا در این آیه با جمله اسمیه شروع شده، که برای تأکید است و هم با فعل مضارع آمده که دلالت بر استمرار است، یعنی از این آیه استفاده میشود که صلوات در عالم حتی یک لحظه تعطیل نمیشود، چون دستگاه توحیدش تعطیلبردار نیست.
* دائما او پادشاه مطلق است.
* نظام عالم، نظام صلوات خداست.
* با صلوات همهی امور رتق و فتق میشود.
* با صلوات، هر فیضی از عالم بالا به عوالم پایین جاری میشود.
«الله لا اله الا هو الحیّ القیّوم لاتاخذه سنة و لا نوم… وسع کرسیّه السماوات و الارض (بقره/ ۲۵۵)»
حکومت او تمام عالم را گرفته و همیشه پادشاهی میکند.
«قل اللهم مالک الملک توتی الملک من تشاء و تنزع الملک ممن تشاء و تعز من تشاء و تذل من تشاء بیدک الخیر انک علی کل شیئ قدیر(آل عمران/۲۶)»
در حدیث آمده اگر کسی این آیه را بخواند خداوند هفتاد بار به او نظر میکند چون میگویی: ای مالک سلطنتها، ای مالک عزتها، قدرتها، شوکتها، عظمتها، همه چیز در دست توست.
این خدا، همراه ملائکه دائما در صلواتند و دائما از آنها بر هستی صلوات جاری میشود.
صلوات صفت خداست، صفت ملائکه اوست که حزب اللهاند و تابع محض اویند و از خود هیچ ارادهای ندارند.
پس امکان دارد که بنده با ذکر صلوات، با خداوند و ملائکه هم صفت شود.
میشود کاری کرد که با خدا یکی شد؛ یگانگی باخدا، وحدت در توحید.
در فعل خدا به وحدت رسیدن، هنر میخواهد، سالها ریاضت و مشقت میخواهد، توجه و مراقبه میخواهد که انسان از این معانی بچشد و سلوک کند تا به فناء فی الله برسد (چشیدنی و رسیدنی است)
این راه را برای همه باز کردهاند،
ولی با چه وسیلهای؟
«با صلوات »
ای مؤمنین شما هم بیایید با خدا و ملائکه هم صفت شوید و با ذکر صلوات در هستی غوغایی به وجود آورید.
امام صادق علیهالسلام فرمود: وقتی بنده یک صلوات بفرستد خدای تبارک و تعالی بر او هزار صلوات میفرستد در هزار صف از فرشتگان!
هزار صف از ملائکه چه جور میشود؟
ابتدا و انتهایش کجاست!؟
یعنی حد نداره و نامحدود است.
«عقل حیرانه»
عقل بفروش و هنر حیرت بخر
در ادامه، حضرت میفرمایند: و هیچ موجود از مخلوقاتی که خداوند خلق کرده باقی نمیماند مگر اینکه بر آن بنده صلوات میفرستد.
(همه چیز؛ از شجر و مدر و حجر و …)
عالم غوغا میشود:
حالیا غلغله در گنبد افلاک انداز
قیامتی در عالم به پا میشود، قیامتی از صلوات.
گوش دیگری میخواهد برای شنیدن. این فقاهتِ چشم و گوش به این سادگی نیست، دل باید فقیه شود تا گوش و چشم فقاهت پیدا کند، بفهمد، ببیند، بشنود که در عالم با یک صلوات چه غوغایی برپا میشود، حال اگر تسبیحی به دست بگیری و هزار صلوات بفرستی چه میشود!؟
به همین بهانه ما را بالا میبرند، دست ما را میگیرند، ما هم حزبالله میشویم، به خدا و جنود خدا، به ملائکه مقرب خدا؛ به جبرییل امین، میکاییل و اسرافیل و … پیوند میخوریم.
آثار این پیوند خوردن و صلوات هستی بر ما چه هست؟
خداوند فرمود اگر این صلوات در زندگیات بیاید، نور میشوی، ظلمت و تاریکی در زندگیات نمیماند.
لذا پیامبر اکرم(ص) فرمود: دو تا ملک همراه من است، هر وقت نام من نزد کسی برده شود و او بر من صلوات بفرستد، آن ملائکه برای او استغفار میکنند میگویند: غَفَرَاللّهُ لَكَ و خداوند آمین میگوید.
الله اکبر! چقدر جاده صاف هست، چقدر رفتن آسان است،
سلوک و رفتن در مسیر توحید راحته، خودمان خراب میکنیم. (و أن الراحل الیک قریب المسافة)
انقدر راحت! یک صلوات عالمی را تکان میدهد، عالم عرش و فرش بهم گره میخورد، کل نظام عالم، یکی میشه، به وحدت میرسه.
«این همه برکت را ببین!»
در ادامه حضرت فرمود: هرکس پیش او نام من برده شود و صلوات نفرستد، همان دو ملک بر او نفرین میکنند میگویند لاغَفَرَاللّه لَكَ خدا تورا نیامرزد، خدا و ملائکه میگویند آمین.
ثبت دیدگاه