سالروز کودتای‌ آمریکایی ۲۸مرداد
28 مرداد 1404 - 21:05
شناسه : 79212
2

سالروز کودتای‌ آمریکایی ۲۸مرداد کودتای ۲۸ مرداد، سرآغاز دشمنی آشکار آمریکا در سرنگونی دولت ملی مردمی مصدق ٧٢ سال پیش در چنین روزی، آمریکایی‌ها با طراحی یک کودتا، دولت مردمی محمد مصدق را سرنگون کردند؛ این اقدام سرآغازی شد بر دشمنی‌های مداوم با ملت ایران تا به امروز مقام معظم رهبری: اشتباه تاریخی مصدق که […]

پ
پ

سالروز کودتای‌ آمریکایی ۲۸مرداد

IMG_20250819_185851_198WcUSZi2

کودتای ۲۸ مرداد، سرآغاز دشمنی آشکار آمریکا در سرنگونی دولت ملی مردمی مصدق

٧٢ سال پیش در چنین روزی، آمریکایی‌ها با طراحی یک کودتا، دولت مردمی محمد مصدق را سرنگون کردند؛ این اقدام سرآغازی شد بر دشمنی‌های مداوم با ملت ایران تا به امروز

مقام معظم رهبری: اشتباه تاریخی مصدق که همه زحمات ملت ایران برای ملی شدن صنعت نفت را به باد داد! ۱۲/ ۸/ ۹۴

روایت رهبر انقلاب از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲

سیلی تاریخی:

مصدق برای اینکه بتواند خود را از زیر فشار انگلیس‌ها نجات بدهد، به آمریکایی‌ها متوسل شد … از این خوش‌بینی و ساده‌اندیشی، آمریکایی‌ها استفاده کردند … با انگلیس‌ها هم‌دست شدند و کودتای ۲۸ مرداد را راه انداختند … هر ملتی به آمریکا اعتماد کرد، ضربه خورد؛ حتی آن کسانی که دوست آمریکا بودند … مصدق اعتماد کرد، کتکش را [هم‌] خورد.

۱۳۹۲/۸/۱۲ – رهبر معظم انقلاب

IMG_20250819_185621_450

 درباره کودتای ۲۸مرداد چه‌ می‌دانیم؟

طرح کودتای نظامی ۲۸ مرداد را باید در اصل، یک طرح انگلیسی دانست. انگلیس که پس از کوتاه شدن دست خود از صنعت نفت ایران، منابع بسیاری را در منطقه و خصوصا ایران از دست داده بود، با قطع امید از رسیدن به توافق، وارد مطالعه طرح یک کودتای نظامی شد.

در ابتدا آمریکا مخالف بود اما پیروزی آیزنهاور در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا باعث تغییرات عمده‌ای در سیاست خارجی آمریکا شد. کرمیت روزولت رییس اداره خاور نزدیک سازمان سیا به فرماندهی عملیات انتخاب شد و آمریکا و انگلیس، ستاد مشترکی را در ایستگاه اطلاعاتی انگلیس در قبرس تشکیل دادند و عملیات کودتا را طرح‌ریزی کردند.

اگرچه اجرای نقشه کودتا در ۲۵ مرداد شکست خورد و شاه از ایران فرار کرد اما سستی مصدق و دلایل مختلف دیگر باعث شد که در ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ کودتا عملی شود و سرلشکر فضل‌الله زاهدی، مجری طرح کودتا به‌جای مصدق، نخست‌وزیر شد و بدین‌ترتیب با قبضه شدن قدرت در دست استبداد داخلی و استعمار خارجی، یکی از ننگین‌ترین دوره‌های استبداد در تاریخ معاصر ایران رقم خود و باعث حاکمیت ۲۵ سال دیکتاتوری محمدرضاشاه با حمایت مستکبرین و خصوصا آمریکا گردید. این واقعه تاریخی، درس‌ها و عبرت‌های فراوانی برای ملت ایران به همراه د اشت.

کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، با طراحی گسترده و امکانات مالی و نظارت سازمان جاسوسی آمریکا (سیا) و بهره‌گیری از کمک شبکه‌های جاسوسی انگلیس و مطبوعات زنجیره‌ای عملی شد.

کرمیت روزولت، از سرشناسان سیا و طراحان این کودتا چنین می‌نویسد: «سیا پس از تبادل‌نظر با انگلیسی‌ها، تصمیم به‌ سرنگون کردن دولت مصدق گرفت؛ زیرا مصدق با ملی کردن یک میلیارد دلار دارایی شرکت نفت ایران و انگلیس، خشم و غضب قدرت‌های غرب را برانگیخته بود»

IMG_20250819_185530_548

شرح عکس: اسدالله رشیدیان،‌ اشرف پهلوی و سرلشکر مهدیقلی علوی مقدم از عوامل اصلی کودتا

چگونگی مبارزه اشرف با مصدق

 نگاهی به نقش خواهر شاه در کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲

اشرف پهلوی چهره مرموز سیاست در دوره حاکمیت محمدرضا پهلوی بود. تبعید اشرف توسط مصدق کارساز نبود و اگرچه مصدق تلاش کرد دست او را از مداخله در امور سیاسی کشور کوتاه کند، اما زمینه رابطه وی با فرماندهان انگلیسی و آمریکایی برای فعالیت علیه دولت مصدق فراهم شد.

اشرف پهلوی، با همکاری مقام‌های اروپایی و با استفاده از اطلاعات به‌دست‌آمده تلاش کرد تا از طریق تحریک و تشویق برادرش، شاه، و با هماهنگی با قوام‌السلطنه، تغییراتی در ایران ایجاد کند که به سرنگونی دولت مصدق و نصب قوام‌السلطنه به نخست‌وزیری منجر شود، اما هنگامی که این سیاست شکست خورد، دامنه فعالیت اشرف به کنشگری پنهان و البته مهم در کودتا گسترش یافت.

عمده فعالیت اشرف در سقوط دولت مصدق، معطوف به پشتیبانی روانی از محمدرضا پهلوی بود. شاه به حمایت روانی نیاز داشت؛ به همین منظور سیا در پاریس دست به دامان اشرف پهلوی شد تا او را به حمایت انگلیس و آمریکا دلگرم کند. اشرف با اطمینان دادن به شاه مبنی بر حمایت کامل انگلیس و آمریکا و هماهنگی نیروهای کودتا، کنشگری فعالی در سقوط دولت مصدق داشت.

شرح عکس: اسدالله رشیدیان،‌ اشرف پهلوی و سرلشکر مهدیقلی علوی مقدم از عوامل اصلی کودتا

┄┄┄┄┄❅✾❅┄┄┄┄┄

ردپای آمریکا؛ از کودتای ۲۸ مرداد تا دفاع مقدس ۱۲ روزه

۲۸ مرداد ۱۳۳۲، روزی است که تاریخ ایران با تلنگری سخت بیدار شد؛ روزی که نفاق در لباس وفاق در صحنه ظاهر شد و بخشی از جامعه، از رهیافت حقیقت بازماند و تلاش‌های ملتی که با ایمان و امید برای استقلال ایستاده بود، به تاراج رفت.

آن روزها، پر بود از غوغای مزدورانی که در لباس حمایت از مردم و با شعار دین و وطن به میدان آمدند و نفاق درست همان‌جا بود: فریاد دروغینِ دفاع از ملت، در حالی که تیغ‌شان بر گلوی استقلال نشسته بود.

این کودتا بیش از هر چیز نشان داد که جامعه، بدون انسجام و وحدت، و بی‌آنکه از محور رهبری الهی برخوردار باشد، در لحظه‌ی خطر به آسانی از هم می‌پاشد. فقدان یک چراغ روشنگر که بتواند صف حق را از باطل جدا کند، زمینه را برای فریب و نفوذ بیگانه فراهم کرد. این همان زخمی است که در حافظه‌ی تاریخی ما باقی ماند؛

اما درس بزرگ بیداری شد.

ملتی که طعم آن شکست را چشید، بعدها آموخت که تنها با هوشیاری دائمی مردم و در پرتو ولایت می‌توان نفاق را رسوا کرد و وفاقی اصیل و حقیقی آفرید.

انقلاب اسلامی پاسخی سرسختانه به امثال این تجربه تلخ بود؛ جایی‌ که مردم با انسجام و وحدت، دست بیگانه را کوتاه کردند و با ولایتمداری، طومار سلطه و نفاق را در هم پیچیدند.

و اما امروز، ما وارثان آن تجربه می‌دانیم که امت مسلمان و بصیر ایران، هنگامی که گرد قبله‌ی سیاسی ولایت جمع می‌شوند، از دل این انسجام و وفاداری، سپری استوار و شمشیری برنده برای انقلاب می‌سازند؛ دشمن در برابر این اتحاد تاب مقاومت ندارد و نفاق، هرگز پشت دیوار استوار بصیرت مردم، جای نخواهد گرفت.

┄┅═══••✾••═══┅┄

درس‌ها و عبرت‌های ۷۲ ساله از یک کودتا

۱. اسناد منتشرشده از آرشیو سازمان‌های جاسوسی آمریکا و انگلیس، به وضوح نقش مستقیم و برنامه‌ریزی شده این قدرت‌های سلطه‌گر در اجرای کودتا برای تسلط بر ایران را ثابت کرده است.

۲. نتیجه این کودتا، سقوط دولت ملی، استمرار رژیم استبدادی و وارد آمدن فشار مضاعف بر ملت ایران بود که آثارش برای سال‌ها در حوزه‌های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی باقی ماند.

۳. یکی از عوامل موفقیت کودتا، سوءاستفاده دشمن از اختلافات داخلی بود. فاصله گرفتن مصدق از آیت‌الله کاشانی و توده مردم، پس از واقعه ۳۰ تیر، زمینه را برای دشمن فراهم کرد.

۴. مصدق که با حمایت اولیه روحانیت و مردم به قدرت رسیده بود، با طرح شعار جدایی دین از سیاست، عملا مسیر خود را از حامیان اصلی جدا کرد و محدودیت‌ها برای علما افزایش یافت.

۵. هدف آمریکا تنها سرنگونی دولت مصدق نبود، بلکه تأمین منافع شرکت‌های نفتی خود و تبدیل ایران به ژاندارم منطقه برای تثبیت نفوذ بلندمدت خود بود.

۶. حتی مقامات آمریکایی مانند باراک اوباما (در سخنرانی‌های قاهره و مجمع عمومی) و برنی سندرز به نقش مخرب کشورشان در این کودتا و غیراخلاقی بودن آن اعتراف کرده‌اند.

۷. مشکل اصلی آمریکا، وجود یک ایران مستقل، قوی و مردمی است که مانع پیشبرد سیاست‌های سلطه‌جویانه آن در منطقه می‌شود. این خصومت تا به امروز نیز ادامه دارد.

۸. کودتای ۲۸ مرداد ماهیت واقعی و تجاوزگرانه آمریکا را برای ملت ایران آشکار کرد و به عنوان سندی تاریخی از مداخلات بیگانگان ثبت شد. مهم‌ترین درس این واقعه این است که هرگز نباید به دشمنان و آمریکا اعتماد کرد و باید همیشه از مکر و حیله آن‌ها و عوامل نفوذی آنان در صفوف ملت هوشیار بود.

امینه یوسفی

ثبت دیدگاه

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.