شهادت ميرزاكوچك خان جنگلى (۱۳۰۰)
صد و دومین سال… اما
تو هنوز زنده‌ای
با بار امانتی که
روی دوشمان گذاشتی…
پای آب و خاک این وطن ایستادن و
دست برنداشتن، از امید و ایستادگی…
این امانت تو و
دوستان هم مسیر توست…
میرزای جنگلی
┄┅═══••✾••═══┅┄
بمناسبت ۱۱ آذر سالگرد شهادت «میرزا كوچك خان جنگلی»، رهبر قیام مردمی جنگل (۱۳۰۰ ش)
📌 رهبر معظم انقلاب: «میرزا کوچک، مرد تنهایی بود که به دو قدرت بزرگ آن روز دنیا، یک نه بزرگ گفت.» ۱۳۸۰/۰۲/۱۲
*ما در دوران مبارزه خودمان، هر وقت نام میرزا کوچک خان را به یاد می‌آورد
🔸او از همت و اراده و شخصیت و هویت خود خرج کرد، برای اینکه به یک نسل هویت و شخصیت و نیرو و اراده ببخشد. این بسیار ارزش دارد.
🎙 (امام خامنه‌ای، ۱۲/۲/۱۳۸۰)
🔹 سردار جنگل
میرزا یونس استاد سرایی؛
(مشهور به میرزا کوچک خان جنگلی)
فرزند روحانی مشهور رشت بنام میرزا بزرگ استاد سرایی.
◇ متولد ۱۲۵۷ ه ش محله استاد سرای رشت.
شهادت در یازدهم آذرماه ۱۳۰۰ ه ش در سن ۴۳ سالگی؛ درکوهستان‌های سردسیر و برفی تالش؛ مسیر ماسال به خلخال.
آرامگاه ایشان در محله سلیمان داراب رشت است.
🔹 علت ملقب شدن به «میرزا کوچک خان»:
چون پدر ایشان از روحانیون جلیل‌القدر رشت و به میرزا بزرگ، معروف بودند لذا فرزند ایشان معروف شد به «میرزا کوچک».
* امام خامنه‌ای: “ان شاءالله چهره‌ی میرزاکوچک خان بیشتر در بین مردم و جوان‌های ما شناخته شود. ایشان یک واحد مینیاتوری از نظام اسلامی در رشت و همان محدوده خاص خودش به وجود آورد” … “میرزا کوچک، مرد تنهایی بود که به دو قدرت بزرگ آن روز دنیا یک نه بزرگ گفت “…
*میرزاکوچک: من مرگ را با حفظ عقیده خود ترجیح میدهم …
* چگونگی شهادت میرزا کوچک خان جنگلی: میرزا هم در شرایطی که فقط ۸ نفر از جنگلیان مانده بودند به همراه گائوک آلمانی (هوشنگ) یاور وفادار میرزا به قصد دوری جستن از شرایط موجود به منظور رفتن به خلخال در راه کوهستانی «گیلوان» میان برف و کولاک از حرکت باز می‌مانند و دچار سرمازدگی شدید شده ، در شرف مرگ قرار می‌گیرند که مرد مکاری پیکر مرده آنان را به یاری عده‌ای از اهالی قصبه‌ی «خانقاه» به آنجا منتقل می‌کنند… در خانقا به دستور محمد خان سالار شجاع برادر امیر مقتدر طالش که عداوتی بین آنان و جنگلیان بود، سر میرزا از بدن او جدا شد. بدن را در همان قصبه دفن کردند. سر بریده‌ی میرزا این قهرمان ملی و آزادی و سردار جنگل را به رشت آوردند و به فرماندهی پادگان تحویل دادند. سر بریده‌ی میرزا کوچک خان جنگلی را مدت‌ها در کنار سربازخانه به نمایش گذاشتند. سپس خالو قربان سر بریده را به رسم ارمغان به تهران نزد رضاخان برد و به دستور سردار سپه، سر میرزا را در قبرستان چهار راه حسن آباد که اکنون محل آتش‌نشانی است دفن کردند. یکی از دوستان میرزا، مخفیانه سر میرزا را از گور گرفته و به رشت آورد و در سلیمان داراب رشت به خاک سپرد. پس از شهریور ۱۳۲۰ آزای‌خواهان گیلان، محرمانه جسد میرزا را از قصبه‌ی خانقاه به رشت آورده در جوار سر بریده میرزا مدفون می‌نمایند…
آخرین نامه‌ای که به تاریخ ۵ آبان ۱۳۰۰ شمسی از میرزا کوچک خان به یادگار مانده، جملاتی از آن چنین است :…با رویه‌ای که دشمنانمان در پیش گرفته‌اند شاید بتوانند به طور موقت یا دائم توفیق حاصل کنند، ولی اتکای من و همراهانم به خداوند دادگری است که در بسیاری از مهالک حفظم نموده است. افسوس می‌خورم که مردم ایران مرده‌پرستند و هنوز قدر این جمعیت را نشناخته‌اند. البته بعد از محو ما خواهند فهمید، که بوده‌ایم و چه خواسته‌ایم و چه کرده‌ایم….امروز دشمنانمان، ما را دزد و غارتگر خطاب می‌کنند و حال آنکه هیچ قدمی جز در راه آسایش و حفاظت مال و ناموس مردم برنداشته‌ایم. ما این اتهامات را می‌شنویم و حکمیت را به خداوند قادر و حاکم علی‌الاطلاق واگذار می‌کنیم.
✍️ آخرین دست‌نوشته میرزا کوچک خان:
◇ افسوس می‌خورم که مردم ایران پس از محو ما خواهند فهمید ما که بوده‌ایم، چه می‌خواستیم و چه کردیم.
◇ مردم همه منتظرند روزگاری را ببینند که از جمعیت ما اثری به میان نباشد. پس از آنکه نتایج تلخی از سوءافکار و انتظار خود دیدند، آن وقت دو دست ندامت به سر کوفته، قدر و هویت ما را می‌فهمند.
◇ امروز دشمنان، ما را دزد و غارتگر خطاب می‌کنند، در صورتی که هیچ قدمی جز در راه آسایش مردم و حفاظت مال و جان و ناموس آنها برنداشتیم.
◇ ما هرگونه اتهاماتی را که به ما نسبت می‌دهند، می‌شنویم و حکمیّت را به خداوند قادر و حاکم علی‌الاطلاق واگذار می‌کنیم.
شادی روحش صلوات
┄┅═══••✾••═══┅┄
میرزا یونس معروف به میرزا کوچک خان جنگلی (۱۲۹۸-۱۳۴۰ق/۱۲۵۹-۱۳۰۰ش)، میرزا کوچک، کوچک خان، سردار جنگل، از مشروطه‌خواهان و رهبر نهضت جنگل بود. میرزاکوچک خان جنگلی
وی علوم دینی را در حوزه علمیه رشت، قزوین و تهران فرا گرفته و از شاگردان سید عبدالوهاب صالح ضیاءبری بود. او در قیام مشروطه‌خواهان، فرماندهی فتح قزوین و تهران را بر عهده داشت، سپس به دلیل خلاف‌های برخی از سران مشروطه‌طلب به رشت بازگشت و نهضت جنگل را تشکیل داد و به مقابله با روس‌ها و انگلیسی‌ها پرداخت اما با بروز اختلافات داخلی در دولت رشت، توافق نیروهای روسیه و انگلیس، قدرت یافتن دولت مرکزی ایران، نهضت جنگل توسط رضاخان سرکوب و شکست خورد. میرزا در حال عقب‌نشینی و تجدید قوا برای قیام مجدد، در کوه‌های تالش در برف گیر کرده و در اثر یخ‌زدگی به شهادت رسید. ساعتی بعد سرش را از تن جدا کرده، به رشت آورده و سپس به تهران نزد رضاخان انتقال دادند.
تحصیلات
یونس پس از آنکه خواندن و نوشتن را فرا گرفت، در سنین نوجوانی یا جوانی وارد حوزه علمیه رشت شد و به فراگیری علوم اسلامی اشتغال ورزید.
یونس سالیانی در مدرسه حاجی حسن واقع در صالح آباد و مدرسه جامع رشت به یادگیری ادبیات عرب، منطق، فقه و اصول پرداخت و مدتی در یکی از حجره‌های طبقه اول مدرسه نایب‌الصدر واقع در بازار زرکشان سکونت داشت.
«تحصیلات مقدماتی را تا تاریخ ۱۳۱۲ق در مدارس رشت فرا گرفته، از آن پس به تحصیلات عالیه از صرف و نحو و معانی و بیان و منطق و مختصری از اصول و فقه شروع نمود.»
او در سال ۱۳۲۲ق در عالی‌ترین درس دوره سطح حوزه علمیه، کفایةالاصول شرکت کرد، استادش آیت‌الله سید عبدالوهاب صالح ضیاءبری (۱۲۹۴ – ۱۳۵۷ق) مجتهد فرزانه صومعه سرا، جزو جوانترین مجتهدان گیلانی بود که در ۲۸ سالگی به اجتهاد رسیده بود، وی که شاگرد آخوند خراسانی بود، تحت تاثیر افکار انقلابی استادش، رهبری روحانیت رشت را در انقلاب مشروطه به عهده داشت، یونس نیز تحت تاثیر افکار استادش از ابتدای نهضت مشروطه، به خیل مشروطه‌طلبان پیوست.
شاگرد استاد سرا سالیانی نیز در حوزه‌های علمیه قزوین و تهران به فراگیری علوم اسلامی اشتغال ورزید، می‌توان حدس زد که وی در ماجرای فتح تهران در انقلاب مشروطه (۱۳۲۶ق) در حوزه علمیه قزوین مشغول تحصیل بوده و همراه سپاه مشروطه‌طلبان گیلانی که برای فتح تهران حرکت کرده بودند، مدتی در پی فتح قزوین در این شهر مانده است.
یونس مدتی در مدرسه صالحیه قزوین و مدتی نیز در مدرسه محمودیه تهران ادامه تحصیل داد با توجه به اینکه وی دوره سطح را قبل از انقلاب مشروطه فرا گرفته بود، می‌توان حدس زد که سالیانی نیز در حوزه‌های علمیه قزوین و تهران، در درس خارج فقه و اصول شرکت کرده باشد تحصیل او در حوزه علمیه تهران به احتمال زیاد پس از فتح تهران (۱۳۲۷ق) یا پس از تعطیلی مجلس و اشغال ایران توسط روسیه به دنبال اولتیماتوم – که وی مدتی به تهران تبعید شده بود – (۱۳۳۰ق) بوده است، بنابراین گمان می‌رود وی ده سال، (۱۳۲۴ – ۱۳۳۴ق) در درس خارج فقه و اصول شرکت کرده باشد.
شهادت
میرزا در آذر ۱۳۰۰ ش به سوی کوه‌های خلخال به راه افتاد تا بتواند در آنجا دوستان قدیمش را گرد آورد و دوباره قیام را آغاز نماید، اما برف بی‌امان می‌بارید. سرانجام سردار جنگل در یازدهم آذر ۱۳۰۰ ش در کوه‌های گیلوا، جان به جان آفرین تسلیم کرد.
پیکرش در زیر برف و بوران یخ زده بود، ساعتی بعد به دستور خان طالش سرش را از تن جدا کرده، به رشت آوردند. بنا به نقل برخی و به گفته کسانی که آنجا بودند، هنگام بریدن سیر میرزا او هنوز زنده بود.
خالوقربان، یار دیروز میرزا سرش را به تهران آورد و به رضاخان تسلیم نمود. سر میرزا را در گورستان حسن آباد تهران دفن کردند. پس از آن، یکی از یاران میرزا، مخفیانه سرش را به رشت آورد، در کنار پیکرش در «سلیمان داراب» رشت به خاک سپرد.
اهم فعالیتهای ضد استعماری میرزا این شهید والامقام:
*نقش‌آفرینی در انقلاب مشروطه
۱- سخنرانی و دعوت به انقلاب
۲- گیلان در جنبش مشروطیت
۳ – فرماندهی فتح قزوین و تهران
۴ – بازگشت به رشت
۵ – مقابله با روس‌ها و اسارت
۶ – تبعید
۷ – رهایی از تبعید
*تشکیل نهضت جنگل
۱ – تاسیس پایگاه نظامی
۲ – درگیری با روس‌ها و شکست آنها
۳ – شکست جنگلی‌ها
۴ – افزایش نیروهای نهضت جنگل
۵ – همدستی انگلیس با روسیه علیه جنگلی‌ها
۶ – حمله به زرادخانه انگلیسی‌ها
۷ – مذاکره و آتش‌بس
۸ – قرارداد ۱۹۱۹
۹ – دفاع خیابانی و مدرس از نهضت جنگل
۱۰ – نامه فرمانده قزاق‌ها به میرزا
۱۱ – پاسخ میرزا کوچک
۱۲ – مذاکره با روس‌ها
۱۳ – توافق با روس‌ها
۱۴ – روی کار آمدن کمونیست‌ها
۱۵ – کودتای سرخ
۱۶ – نامه میرزا در پاسخ نامه کودتاگران
۱۷ – ریاست کمیته جدید انقلاب
۱۸ – سرکوبی نهضت جنگل توسط رضاخان
┄┅═══••✾••═══┅┄
میرزا کوچک‌خان به داشتن اراده، آزادمنشی، قوه استدلال و قدرت تفکر در میان طلاب معروف بود. (او) یکی از مجاهدین حقیقی و یک فرد مؤمن بود، سربازی آزاده بود و در هر مورد و مقام در تبلیغ مردم به پیروی از حق و عدالت و حقوق انسانیت فروگذار نمی‌کرد، پس از آن که در جرگه مجاهدین مشروطه‌خواه وارد شد، از گرفتن جیره و مواجب خودداری نمود.
📚{تاریخ‌انقلاب‌مشروطیت‌ایران، ج۵، دکتر مهدی ملک زاده}
┄┅═══••✾••═══┅┄
میرزا کوچک : من مرگ را با حفظ عقیده خود ترجیح میدهم …
فرارسیدن ۱۱آذرماه سالروز شهادت میرزا کوچک خان جنگلی گرامیباد
🕊شادی روحش صلوات
┄┅═══••✾••═══┅┄
مرد هویت‌ساز
رهبر معظم انقلاب: میرزا کوچک از همت و اراده و شخصیت و هویّت خود خرج کرد، برای اینکه به یک نسل هویّت و شخصیت و نیرو و اراده ببخشد.
┄┅═══••✾••═══┅┄
حرکت میرزا کوچک خان، یک حرکت صد در صد ایرانی و اسلامی است. (رهبر معظم انقلاب اسلامی)
۱۱ آذر سالگرد شهادت قهرمانانه روحانی مجاهد، میرزا کوچک خان جنگ جنگلی
┄┅═══••✾••═══┅┄
⭕️نمونه ای از تحریف تاریخ
🔹امروز یکی از معلمین، عکس فوق را برای دانش‌آموزان دوره ابتدایی ارسال کرده است که متن روی آن، مصداق تحریف تاریخ است. انشاالله و به احتمال قوی که نیت آن معلم خیر بوده و این اقدام از روی بی‌اطلاعی بوده است.
۱- میرزا کوچک خان قطعاً شهید شده است. حتی اگر در سرما هم یخ زده باشد، در معرکه جهاد با استبداد و نوکران استعمار و جنگ با دشمنان دین و ملت بوده است. هرچند در برخی گزارش‌های تاریخی آمده است که میرزا هنوز جان در بدن داشت که سرش را از بدنش جدا نمودند.(رضوان خدا بر میرزا و یاران شهیدش)
۲- با نفی شهادت میرزا کوچک خان، قاتلین او یعنی استبداد و استعمار و مزدوران و نوکران انگلیس مثل رضاخان قلدر بطور خودکار تبرئه می‌شوند.
تحریف تاریخ یکی از شاخه‌های جنگ روایت‌ها می‌باشد که دشمن با آن به دنبال دورکردن نسل جدید از هویت و تاریخ پرافتخار کشورمان است…
“قاسم اکبری
۱۱ آذر”سالروز شهادت سردار سرافراز ایران و اسلام شهید؛«میرزا کوچک خان جنگلی» یادآور حماسه‌ی ماندگار دلاورمردانی از دیار گیلان گرامی باد.
ثبت دیدگاه