مناظره یا مشاجره !

انوشیروان برای اآن که نزد فرستاده روم به وزیر با تدبیر و هوشمند خود ، بزرجمهر مباهات کند و به او بگوید که من وزیری با فراست و دانا دارم به  بزرجمهر گفت : «تو همه چیز را می دانی و به آن ها آگاهی ، درست است ؟» بزرجمهر پاسخ داد : «نه ای پادشاه ، چنین نیست.»

انوشیروان که انتظار چنین پاسخی را نداشت با ناراحتی و عصبانیت از او پرسید :«پس همه چیز را چه کسی می داند؟ » بزرجمهر جواب داد : «همه چیز را همگان دانند و همگان هنوز از مادر نزاده اند.»

قسمت اول مناظره نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری از تلویزیون با موضوع اقتصاد پخش شد.شاه بیت این مناظره بحث بر سر سواد نامزدها و تخصص آن ها در حوزه اقتصاد بود. بی تردید این مهم است که نامزدها مدرک تحصیلی ای را که قانون برای احراز شرایط مشخص کرده است داشته باشند و این هم مهم است که در ادعای داشتن مدرکی که می گویند صادق باشند اما آیا ضرورت دارد که رییس جمهور به در یک رشته ی خاص مدرک پایان تحصیلات تکمیلی داشته باشد و آن کدام رشته است ؟

عده ای معتقدند که چون پر رنگ ترین مشکلات مردم در این شرایط مشکلات معیشتی است و دانش اقتصاد می تواند چاره ای برای ان بیابد کسی صلاحیت بیشتری برای این مسئولیت را دارد که کارشناس اقتصادی باشد، عده ای از این فراتر رفته و معتقدند که فقه و دانش های مرتبط در این مسئولیت اجرایی به کار نمی آید .عده ای هم در مقابل معتقدند که اتفاقا فقه دانش اداره ی جامعه است .

اندیشمندان دانش مدیریت معتقدند که ضرورتی ندارد مدیر ارشد یک مجموعه بزرگ به کلیه تخصص های موجود در حوزه ی آن مجموعه مسلط باشد ، مدیران میانی و مدیران عملیاتی باید به فراخور مسئولیتی که دارند دارای تخصص مرتبط باشند.

با این نگاه رییس جمهور که مدیر اجرایی دستگاه عریض و طویل دولت در مقیاس یک کشور است و قرار است سکان هدایت کابینه ای را در دست بگیرد که در آن ۱۸ وزیر باید با تخصص های مرتبط قرار است همه ی امور کشور را اداره کنند ، قاعدتا نمی تواند در همه ی این حوزه ها تخصص داشته باشد و طبیعتا به عنوان یک مدیر ارشد باید توانایی تجمع و اداره و بهره گیری از توان تخصصی زیرمجموعه ها را دارا باشد.

حتی رییس جمهور خردمند در حوزه ی تخصصی اش هم باید بجای خود محوری قائل به مشورت با دیگر همکاران متخصص خود باشد.پس این چه انتظاری است که رییس جمهور باید اقتصاد دان باشد و بتواند فی المجلس برای هر سوالی پاسخ کارشناسانه ای داشته باشد ؟!

درست مخالف این انتظار ، رییس جمهوری که بنا داشته باشد به عنوان متخصص در همه ی امور نظر بدهد نه تنها به تعبیری در امور تخصصی دخالت غیر متخصصانه می کند که بدلیل جایگاهی که دارد فضا را بر کارشناسان هم تنگ می نماید.این نوع توهم «خود استادپنداری» که در تاریخ معاصر هم سابقه داشته است آسیب های جدی به فضای کارشناسی زده است.حداقلش این است که باز ممکن است کار به آنجا بکشد که رییس جمهوری با مدرک تخصصی مهندسی عمران به خود اجازه دهد ۵۱ استاد دانشگاه در حوزه اقتصاد را که  نقد دارند بنشاند و بخواهد به تنهایی پاسخ علمی همه ی ان ها را در لحظه بدهد.

اگر چه اگر کار به «بگم بگم» برسد و حتی فراتر از ان به زورآزمایی هم منجر شود بعضی ها من باب کنجکاوی هم که شده احتمالا از پای گیرنده ها بلند نمی شوند اما آن چه از نامزدهای این صندلی انتظار می رود این است که از مجامله و بحثهای غیر ضروری که ذائقه شنونده را از «مباحثه بر سر برنامه ها» به «دعواهای لفظی » تنزل می دهد بپرهیزند و بجای آن به رئوس برنامه های خود برای محورهای بحث اشاره کنند و حتی اگر واقعا برای حوزه ای وقت گذاشته اند نتایج را به همراه اسامی اساتید و کارشناسان و متخصصان نام آشنایی که در برنامه ریزی با آن ها همکاری داشته اند اعلام کنند ، هر چند که انتظار نمی رود نامزدها در این فرصت کم توانسته باشند نسخه ای فراهم کرده باشند که با ان بتوان اداره ی شئونات یک مملکت را از آن چه هست ارتقا داد.

این شیوه دو خاصیت دیگر اما دارد :
۱ـ نشان می دهد که نامزدها چقدر به جایگاه کارشناسی اعتقاد دارند و کارشناسان می توانند در اینده هم نقدها و پیشنهادات خود را ارائه کنند.
۲ ـ به شعور بیننده ها و مردم احترام گذاشته می شود .

2721717