۱۷ شهریور ۱۳۵۷، یکی از غم‌انگیزترین و تاریخ‌سازترین روزهای ایرانِ معاصر!؟
امام خمینی ره:
۱۷شهریور از ایام‌الله است.
قیام هفده شهریورماه سال ۱۳۵۷
۲۱ روز پس از واقعه آتش‌سوزی سینما رکس آبادان، دولت شریف امامی با اعلام ممنوعیت راهپیمایی، اعتراض مردم را برانگیخت به طوری‌که آنها توسط روحانی‌ای به نام یحیی نوری در روز ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ به خیابان‌ها آمدند و راهپیمایی گسترده‌ای را علیه دولت پهلوی برگزار کردند.
سال ۵۷، ماه رمضون افتاده بود توی شهریور. مردم روز عید فطر که دوشنبه بود یه تظاهرات چند صدهزار نفری راه انداختن و با هم قرار گذاشتن که جمعه هم باز بیان تو خیابون.
شاه، چند روزی بود که کوتاه اومده بود و می‌گفت به خواسته‌های مذهبی‌تون توجه خواهم کرد ولی مردم دیگه کوتاه بیا نبودن، پنج‌شنبه شد و مردم تهران همدیگه رو برای راهپیمایی فردا دعوت می‌کردن. رژیم دید کار از کار گذشته و باید هرطوری هست جلوی این راهپیمایی رو بگیره، صبح روز جمعه اعلام حکومت نظامی کرد.
حکومت نظامی یعنی کسی نباید توی خیابون تردد کنه، با این حال مردم تهران بدون توجه به حکومت نظامی، طبق قرار قبلی، توی میدون ژاله جمع شدن و اول صبح، سرتاسر خیابون ژاله پرجمعیت شد.
این بار شعارهای تظاهرات، رادیکال‌تر از همیشه؛ اصلِ سلطنت را هدف گرفته بود.
رژیمِ مستاصل، حرف از آشتی‌ملی میزد؛ دولتِ‌فرمایشی عوض شد؛ اما به روشنی معلوم بود که تظاهرات عید فطر، (۱۳شهریور) شاه و دربار را ترسانده…
پهلوی‌دوم [سوار بر هلی‌کوپتر] تظاهرات نیم میلیون تهرانی که نمازعید را به امامت آیت‌الله مفتح، در تپه‌های قیطریه خوانده بودند، دیده بود.
صبح۱۴شهریور؛ مردم جای آنکه سر کارشان بروند، به خیابان آمدند. رژیم، اعلام حکومت نظامی کرد حتی در شهرهای کوچک‌تری مثل کازرون و جهرم!
حکومت‌نظامی شده بود اما کسی اعتنا نمی‌کرد. اعتراض دسته‌جمعی ادامه داشت. راهپیمایی بزرگ در راه بود.
زمان: جمعه۱۷شهریور
مکان: میدان ژاله.
با وجود اینکه از ساعت ۶ صبح روز جمعه توسط فرماندار تهران، ارتشبد غلامعلی اویسی حکومت نظامی اعلام شده بود اما مردم به این موضوع اعتنایی نکردند و به میدان ژاله تهران رفتند.
همزمان ارتش هم وارد عمل شد و درگیری شدیدی رخ داد.
تجمع بیش از ۳نفر ممنوع شد؛ علاوه بر ماشین‌های رزمی، تانک‌ها هم به خیابان آمده بودند، اما مردم اعتنا نکردند. دستگاه امنیتی رژیم پهلوی بدون حضور در بین مردم و از طریق هلیکوپترهای نظامی شرایط را تحت کنترل خود درآوردند و نظامیان شروع به کشتار مردم معترض کردند. تیربارانِ‌جنون‌آمیز شروع شد…
طبق آماری غیررسمی ۴۰۰۰ نفر در کل تهران و ۵۰۰ نفر در میدان ژاله در کمتر از چندساعت شهید شدند. فرماندار نظامی فقط مرگ ۸۷ نفر را تایید کرد!
عکاس‌ها و خبرنگارها وقتی به ژاله رسیدند، ماشین‌های ابپاش مشغول شُستن خون‌ها بودند. جوی‌های تهران [و ایران] دوباره سرخِ‌سرخ شده بود.
مشاور وقت امنیت ملی آمریکا در مورد این روز گفت: «واقعه‌ی میدان ژاله، آنچنان خونین و مرگبار بود که می‌توان آن را آغاز واقعی انقلاب دانست»
خاطره رهبر معظم انقلاب اسلامی امام‌خامنه‌ای مدظله‌العالی از کشتار هفده شهریور
🔻آن زمان من در جیرفت تبعید بودم. شاید روز ۱۵ شهریور بود. به یکی از آقایان معروف که در قم بود، نامه‌ای نوشتم و سیاست رژیم (مبنی بر تقسیم مبارزان و به تبع آن ملت ایران به تندرو و کندرو، افراطی و معتدل) را برای آن آقا تشریح کردم و گفتم اینها با این تدبیرِ خباثت‌آمیز می‌خواهند بهانه‌ای برای سختگیری بر مخلصان و عشاق امام بزرگوار به دست آورند و شما را بدون اینکه خودتان بخواهید، در مقابل آنها قرار دهند. این نامه را نوشته بودم؛ اما هنوز نفرستاده بودم.
🔺روز شنبه هجدهم شهریور بود که رادیو و روزنامه‌ها، خبر کشتار هفدهم شهریور را پخش کردند. فردای آن روز، ما در جیرفت از این قضیه مطلع شدیم. من برداشتم در حاشیه آن نامه برای آن آقا نوشتم که: «باش تا صبح دولتش بدمد، کاین هنوز از نتایج سحر است». آن نامه را به وسیله‌ی مسافر، برای آن آقای محترم فرستادم. آنها شروع کردند سختگیریها را علیه مبارزان و انقلابیون حقیقی راه انداختن که نمونه‌اش کشتار هفدهم شهریور بود.
📚 بیانات در دیدار جمعی از پرستاران ۱۳۷۶/۰۶/۱۹
پیام امام خمینی پس از ۱۷ شهریور ۵۷
🔹 چهره ایران امروز گلگون است و دلاوری و نشاط در تمام اماکن به چشم می‌خورد. آری اینچنین است راه امیرالمومنین علی علیه‌السلام و سرور شهیدان امام حسین علیه‌السلام.
ای کاش خمینی در میان شما بود و در کنار شما در جبهه دفاع برای خدای تعالی کشته می‌شد.
خیابون پر از اجساد بود!
روایت خبرنگار روزنامه فرانسوی «فیگارو» از فاجعه ۱۷ شهریور ۱۳۵۷:
یک کشتار دسته‌جمعی بود؛ خیابانی که تا دقایقی قبل، از انبوه جمعیت سیاهی میزد، اکنون پر از اجساد، کفش‌های خونین، پلاکاردهای پاره شده و زخمی‌هایی که کشان‌کشان خود را به طرف دیگر می‌رساندند. در آن طرف پیاده‌رو و خیابان، فریادها شدیدتر و شدیدتر می‌شد، فریادهایی از دردِ ناشی از کشتار و ذکر خدا…
📚منبع: روز‌شمار انقلاب اسلامی، ص ۲۸۲
یوم‌الله هفدهم شهریورماه و یاد و خاطره شهیدان گلگون کفن این روز گرامی باد.
۱۷شهریور روزننگ شاه
۱۷شهریور افتخارما
ثبت دیدگاه