ضرب المثل دست شستن از کاری

ضرب المثل دست شستن از کاری

این اصطلاح که به معنی کناره‌گیری کردن از کاری، استعفا دادن و از خود سلب مسئولیت کردن است، اصطلاحی فارسی نیست و از تاریخ مسیحیت و ماجرای به صلیب کشیدن مسیح وارد زبان‌های جهان، از جمله زبان فارسی شده است.
در تاریخ مسیحیت آمده است که ملایان یهودی (فریسیان) چون از هیچ راهی نتوانسنتند زبان عیسای مسیح را خاموش کنند، به “پونتیوس پیلاتس” حاکم رومی شهر اورشلیم شکایت بردند و ادعا کردند که عیسا افزون بر “کافر بودن” بر حکومت شوریده است و دعوی سلطنت نیز دارد. پونتیوس پیلاتس در آغاز زیر بار نرفت ولی چون می‌ترسید که در نتیجه‌ی اقامت مسیح در اورشلیم شورشی بر پا شود، وی را بازداشت کرد و قصدش این بود که پس از چند روز او را آزاد کند. فریسیان چون به قصد و نیت حاکم پی بردند، به شدت پافشاری کردند و آن قدر کوشیدند تا عیسا را به مرگ محکوم کردند.
در آن روزگار در میان یهودیان رسم بر آن بود که حاکم شهر در روز عید پاک(عید فصح، روز یادبود خروج بنی اسراییل از مصر) یکی از محکومان به مرگ را به انتخاب مردم می‌بخشید و آزاد می‌کرد. پس چون روز عید پاک فرا رسید و به جز عیسا، مرد شرور و بدسابقه‌ای نیز به نام “باراباس” محکوم به مرگ شده بود، قرار شد یکی از آن دو بخشیده شده و آزاد گردد، که به تحریک و تبلیغ فریسیان، سرانجام مردم یهودی اورشلیم نیز آزادی باراباس را بر آزادی مسیح ترجیح دادند. پیلاتس که عیسا را شایسته‌ی مجازات نمی‌دانست در حالی که دست ها را به آسمان بلند کرده بود به فریسیان و یهودیان اورشلیم که او آنان را مسئول سرانجام عیسا می‌دانست گفت: «من در مرگ این مرد درستکار بی‌تقصیرم و این شمایید که او را به مرگ می‌سپارید».
آن گاه برای سلب مسئولیت از خود دستور داد آب آوردند و دست هایش را در آب شست و از آن جا است که اصطلاح “دست شستن از کاری” در زبان های لاتینی به معنی سلب مسئولیت کردن از خود نیز به کار می‌رود.
اصطلاح فرانسوی این اصطلاح عبارت هم به معنی “سلب مسئولیت کردن از خود” و هم به معنی “از چیزی چشم پوشیدن” است و در فارسی بیشتر معنی دوم آن به کار گرفته می‌شود.