سایه سنگین تغییرات سیاسی بر هلال‌ و یک درخواست اساسی از رییس‌ دولت سیزدهم

میزگرد «استقلال هلال احمر در دولت آینده» از سوی ایسنا و با حضور محمدحسن قوسیان مقدم، دبیرکل جمعیت هلال احمر، پیمان پیشگاهی از مدیران باسابقه جمعیت هلال احمر و علی صارمیان از داوطلبان قدیمی این جمعیت برگزار شد و حاضران درباره مطالبات جمعیت هلال احمر از دولت آینده، نحوه ارتباط میان هلال و دولت و نیز استقلال این نهاد نسبت به جریان‌های سیاسی مورد پرسش قرار گرفتند.

به گزارش ایسنا، یکی از جدی‌ترین مطالبات از رییس جمهوری آینده ایران این بود که قبل از هرگونه تصمیم‌گیری در مورد هلال احمر دست‌کم یک بار اساسنامه این جمعیت را مورد مطالعه قرار دهد. موضوعی که به عقیده حاضران بسیار ضروری است چرا که برخی از روسای جمهور بدون اطلاع دقیق از  اساسنامه و مقررات حاکم بر جمعیت هلال احمر اقداماتی را انجام داده‌اند که موجب از بین رفتن سرمایه اجتماعی این جمعیت در سال‌های گذشته شده است.

مشروح این میزگرد در ادامه آمده است:

پیمان پیشگاهی، از مدیران جمعیت هلال احمر در ابتدای این میزگرد هلال احمر را بزرگترین موسسه مردم نهاد کشور توصیف کرد و گفت:  از همین ابتدا بگویم که یک موسسه مردم نهاد، باید حداقل وابستگی به دولت را داشته باشد. اساسنامه جمعیت هلال احمر هم همین موضوع را نشان می‌دهد.

وی درباره تغییر دولت ها و تاثیر آن بر جمعیت هلال احمر گفت: متاسفانه یکی از مشکلات بزرگ در جمعیت هلال احمر تغییرات مستمر در سطوح مدیریتی است و جالب است بدانید که بزرگترین موفقیت ها و دستاوردهای هلال احمر نیز در دوره‌ای رخ داده که ثبات مدیریتی در آن وجود داشت.

نباید هلال احمر تحت تاثیر تغییر دولت‌ها قرار بگیرد

پیشگاهی با اشاره به فعالیت پژوهشکده رویان که وابسته به جهاد دانشگاهی است گفت: امروز ما شاهد شکوفایی و رشد این مجموعه هستیم که قطعا یکی از دلایل آن ثبات مدیریتی بوده است. از این رو معتقدم که نباید با تغییر دولت‌ها جمعیت هلال احمر تحت تاثیر قرار بگیرد.

وی با بیان اینکه هلال احمر از بدو تاسیس تا اوایل دهه ۸۰ یکی از باثبات‌ترین دوره‌های مدیریتی را داشته است، گفت: ما امیدواریم که بتوان این روند را احیا کرد. ببینید مدیریت جمعیت هلال‌احمر از سال ۱۳۲۷ تا سال ۵۷ با یک نفر بوده و بعد از انقلاب نیز دکتر وحید به مدت ۱۷ سال و دکتر نوربالا به مدت شش سال در این مجموعه حضور داشتند. اما متاسفانه از ابتدای دولت نهم ثبات مدیریتی در جمعیت هلال احمر از بین رفت و ما شاهد دوره‌های یکی دوساله برای هر یک از مدیران عالی جمعیت هلال احمر هستیم که این موضوع امکان اجرای برنامه‌ها را سلب می‌کند.

این مدیر جمعیت هلال احمر در پاسخ به این پرسش که اگر ثبات مدیریت منجر به رسوب و عدم پویایی مجموعه شود بهتر نیست که آن را تغییر دهیم گفت: اگر مدیریت در یک سیستم راکد بوده و در حال پیشرفت نباشد همین طور است اما به هر حال یکسری شاخص ها برای سنجش موفقیت یک مجموعه وجود دارد و علاوه بر آن وظایفی نیز بر عهده جمعیت هلال احمر گذاشته شده که می توان با ارزیابی آنها میزان موفقیت و پویایی را سنجید.

مدیران اتوبوسی به هلال احمر نیایند

پیشگاهی درباره مهمترین مطالبه هلال احمری ها از دولت آینده هم گفت: گفت: اول این که دولت آینده باید شرایطی را فراهم کند که تغییرات مدیریتی در این مجموعه به حداقل برسد و دوم این که هر نوع تغییری درجمعیت هلال احمر از پیکره همین جمعیت بوده و از ورود نیروهای اتوبوسی به هلال جلوگیری شود.

علی صارمیان از داوطلبان قدیمی جمعیت هلال احمر در ادامه این اظهارات گفت: امداد و نجات و توان بخشی دو بخش تخصصی در جمعیت هلال احمر است، که شرح وظایف مشخصی دارد از این رو من فکر می‌کنم علاوه بر دو موردی که آقای پیشگاهی اشاره کردند لازم است دولت بعدی به حوزه امداد و نجات و توانبخشی نیز نگاه ویژه‌ای داشته و این دو حوزه را به عنوان دو بخش تخصصی در هلال احمر که لازم است نیروهای متخصص نیز آن را اداره کنند به رسمیت بشناسد. برای هدایت این بخش لازم است فردی در راس قرار بگیرد که زیست مربوط با هلال احمر و امدادگری داشته و این مجموعه را به خوبی بشناسد.

هلال احمری‌ها در راس هلال احمر باشند

صارمیان نبود افراد اصطلاحا هلال احمری در راس این مجموعه طی دو دهه اخیر را یکی از آفت‌های جمعیت هلال احمر برشمرد و گفت: متاسفانه بعضا افرادی در هلال احمر رئیس شدند که حتی یک روز نیز دراین جمعیت حضور نداشتند و خود این یک توهین به خانواده بزرگ هلال احمر است ، یعنی از نظر آقایان حتی یک نفر هم در داخل مجموعه هلال نبوده که توان مدیریتی داشته باشد در حالی که این درست نیست.

این داوطلب قدیمی جمعیت هلال احمر انتخاب مدیران غیر هلال احمری و غیر متخصص برای جمعیت هلال احمر را به حضور یک حقوق دان در اتاق عمل و انجام جراحی تشبیه کرد و گفت: همانطور که یک حقوقدان هرچقدر هم که توانا باشد نمی تواند یک عمل جراحی را با موفقیت انجام دهد، یک مدیر غیر هلال احمری نیز نمی‌تواند شناخت درستی از این مجموعه، ماموریت ها و نیروهایش داشته باشد و در مجموعه ضربه می‌خورد.

سرمایه اجتماعی هلال احمر را به باد ندهید

صارمی سرمایه اجتماعی هلال احمر را نیز عامل دیگری برشمرد و گفت: جمعیت هلال احمر طی چندین نسل و میان مردم اعتماد سازی کرده است متاسفانه گاهی حضور مدیرانی که شناختی از این مجموعه ندارند سرمایه اجتماعی هلال احمر را تحت تاثیر قرار می دهند و علاوه بر آن این که ریاست یک مجموعه همسویه به دولت ها تغییر کند این شائبه را در ذهن مردم ایجاد می کند که هلال احمر نیز یک نهاد جناحی و دولتی است.

وی ادامه داد: متاسفانه همچنان تلقی برخی ازمدیران دولتی این است که هلال احمر شاخه ای از یکی وزارتخانه‌ها یا دیگر بخش های دولتی است که باید کاملا بر آن مسلط باشند در حالی که هلال احمر یک بخش مدنی و سازمانی داوطلبانه و مردم نهاد است که اگر حوزه امداد و نجات و وظایفی که در امداد رسانی بر عهده دارد را از آن جدا کنیم می توان گفت که این سازمان هیچ ارتباطی با دولت نداشته و همچون یک سازمان مردم نهاد غیر دولتی است. اما هلال احمر در بخش امداد و نجات طبق قوانین کشور به عنوان یکی از بازوهای دستگاه امدادی حضور دارد که البته حوزه امداد و نجات نیز یک حوزه کاملا تخصصی و غیر سیاسی است که نباید تحت تاثیر رفت و آمد دولت ها قرار بگیرد.

سال ۹۸، سال تلخ هلال احمر

صارمیان سال ۹۸ را یکی از تلخ ترین سال‌ها برای جمعیت هلال احمر دانست و گفت: متاسفانه در این سال سرمایه اجتماعی هلال احمر از بین رفت و فرد یا افرادی که از بیرون از مجموعه هلال احمر به این مجموعه تحمیل شده بودند مورد اتهاماتی قرار گرفتند که خدمات جمعیت را تحت تاثیر قرار داد.

این داوطلب باسابقه جمعیت هلال احمر تاکید کرد: سرمایه اجتماعی هلال احمر نباید وابسته به دولت یا جریان‌های سیاسی قرار بگیرد و این سازمان باید بتواند به عنوان یک مجموعه فراجناحی و همان طوری که در اساسنامه آمده به عنوان یک نهاد بی طرف فعال باشد اما متاسفانه ما در مقطعی شاهد بودیم که رئیس جمهور وقت به دلیل حضور دکتر نوربالا در ریاست این مجموعه با ایشان مخالفت جدی کرد و از این رو ایشان مجبور به استعفا شدند. از همان سال نیز هلال احمر به عنوان یک نهاد وابسته به دولت شناخته شد.  متاسفانه پس از آن هم دولت وقت با خودش یک لشگر و چنداتوبوس آورده و در بخش های مختلف هلال احمر منصوب کرده است.

صارمیان یکی از نتایج حضور مدیران سیاسی و غیر هلال احمری در این مجموعه را عدم آشنایی آنان با یکسری پدیده‌ها دانست و گفت: به عنوان مثال در زمین لرزه کرمانشاه عملکرد هلال احمر در بخش نجات به دلیل آنکه امداد گران و مدیران باسابقه ای در آن حضور داشتند عالی بود اما در حوزه حمایت‌های بالا دستی مشکلاتی وجود داشت، چرا که مدیران وقت آن تخصصی نداشتند.

عملکرد مدیران هلال احمر بررسی شود

پیمان پیشگاهی در ادامه این میزگرد درباره این که وظایف حاکمیتی هلال احمر چیست؟ گفت: امداد و نجات توان بخشی، کمک به امر سلامت، انجام امور بشر دوستانه از جمله وظایفی است که در اساسنامه هلال احمر پیش بینی شده بنابراین برای سنجش میزان عملکرد مدیران نیز باید ببینیم که کارنامه هر کدام در این حوزه چیست؟ زمانی که مسئولیت را تحویل گرفتند در چه وضعیتی بوده و در حال حاضر به کجا رسیدند . این وضعیت باید بدون غرض، بدون نگاه سیاسی و با شکل بی طرفانه بررسی شود.

پیشگاهی با بیان این که لازم است جمعیت هلال احمر مستقل از جریانات سیاسی و رفت و آمدهای دولت‌ها و نقل و انتقال قدرت تعریف شود گفت: طبق اساسنامه جمعیت هلال احمر، رئیس این جمعیت یک دوره چهار ساله برای مدیریت در اختیار دارد. اما ما متاسفانه شاهد آن هستیم که از بعد از دکتر نوربالا، هیچ یک از روسای جمعیت دوره خود را به پایان نرساندند و اغلب مجبور به استعفا شدند. خب چرا باید چنین اتفاقی رخ دهد و نتیجه این عدم ثبات چیست؟

وی با تاکید بر این که جمعیت هلال احمر نهاد سیاسی نیست گفت: این جمعیت نباید هیچ گرایش سیاسی داشته باشد اگر هلال احمر سیاسی باشد یا خدای نکرده مردم این طور احساس کنند که با رفت وآمد سیاسیون ، سیاست های کلان این جمعیت نیز تحت تاثیر قرار می گیرد آن وقت نمی توان انتظار داشت که هلال احمر یک مدیریت قوی و مردمی داشته باشد.

رئیس جمهور بعدی حداقل یک بار اساسنامه هلال احمر را بخواند

صارمیان نیز در واکنش به تغییرات مدیریتی در جمعیت هلال احمر گفت: من یک خواهش از رئیس جمهور بعدی ایران دارم و این که قبل از هر تصمیمی حداقل یک بار اساسنامه جمعیت هلال احمر را بخواند و طبق آن عمل کند ما بعضا شاهد مواردی هستیم که تصمیماتی برخلاف اساسنامه اتخاذ شده یا توقعاتی بر خلاف آن از جمعیت وجود دارد.

پیشگاهی در ادامه درپاسخ به این پرسش که وقتی وظایف هلال احمر مشخص است، تغییر مدیران چه تاثیر و اهمیتی دارد، اظهار کرد: دقت داشته باشید که در ماموریت های هلال احمر تغییری ایجاد نمی‌شود بلکه تغییرات مدیریتی در کیفیت کار تغییر ایجاد می‌کند و این قابل کتمان نیست. کمترین حالت آن این است که هماهنگی بسیار زمانبر و دشوار خواهد شد. وقتی که یک مدیر میانی و بالایی در مجموعه تغییر کند و مخصوصا اگر این مدیر از خارج از بدنه انتخاب شود و آن فرد بخواهد با جمعیت هلال احمر و جو حاکم برآن و روحیه هلال احمری ها آشنا شود زمان زیادی را از دست داده و طی همین مدت کیفیت خدمات کاهش می یابد. به همین دلیل است که ما شاهد آن هستیم که پس از دوره نسبتا با ثبات  دکتر نوربالا، ما دیگر شاهد هیچ جهش و رشدی در جمعیت هلال احمر نبودیم.

نبود ثبات مدیریتی و  ورود مدیران خارج از جمعیت هلال احمر  ۲ آفت برای هلال احمر

محمد حسن قوسیان مقدم، دبیرکل جمعیت هلال احمر نیز در این میزگرد گفت: هلال احمر در شیوه مدیریت خود قائم به فرد نیست و ما دارای شاخه های مختلفی هستیم که با تمام ارکان همکاری دارد، از این رو نمی‌توان گفت که هلال احمر وابسته به وزارتخانه یا سازمان است. این جمعیت با بخش های مختلفی همکاری و تعامل دارد.

وی با اشاره به ساختار مدیریتی در جمعیت هلال احمر گلفت: بر اساس اساسنامه، جمعیت هلال احمر دارای یک تیم اجرایی و یک تیم حاکمیتی است که تیم حاکمیتی در واقع همان مجمع عمومی است که هر چهار سال یک بار انتخاب می شود باید ارتباط قوی بین این دو تیم وجود داشته باشد امازمانی که تغییر مدیریتی مداوم ایجاد شود این دو تیم به عنوان دو بال برای رشد جمعیت هلال احمر نمی توانند رشد کنند و جمعیت را به پیشرفت برسانند.

قوسیان با بیان این که طی هشت ساله اخیر چهار بار تیم اجرایی جمعیت هلال احمر تغییر کرده است گفت: در میان این تغییرات بعضا مدیرانی ممکن  است حضور پیدا کنند که شناختی از این جمعیت ندارند به عنوان مثال مدتی قبل به بنده پیشنهاد دادند تا طرح ادغام سازمان جوانان و سازمان داوطلبان جمعیت هلال احمر را پیگیری کنم من با توجه به تجربه‌ای که از دوره های قبل داشتم و همچنین با شناختی که از این مجموعه و وظایف آن داشتم مخالفت کردم اما جالب است بدانید که مدیرانی بودند که به سبب عدم شناخت در گذشته از این طرح استقبال هم کرده بودند. این پیشنهاد یعنی ما مجموعه ای را ایجاد کنیم که از غنچه های هلال تا یک پزشک متخصص داوطلب را در یک حوزه ببینیم و مدیری که مجموعه را نشناسد دچار همین مشکلات می‌شود. بنابراین شناخت از هلال احمر بسیار مهم است.

قوسیان نیز نبود ثبات مدیریتی و  ورود مدیران خارج از جمعیت هلال احمر را دو آفت مهم برای هلال احمر دانست که به ویژه هنگام تغییر دولت ها بیشتر به چشم می خورد.

صارمیان نیز در واکنش به اظهارات قوسیان استفاده از مدیران غیر هلال احمری را به تحقیر مدیران این مجموعه توصیف کرد و گفت: چرا باید یک مدیر باسابقه که توانایی مدیریتی خوبی هم دارد به جایگاهی نرسیده و به جایش فردی که هیچ تخصص و شناختی از هلال احمر نداشته و فرضا در ستاد انتخاباتی فردی فعال بوده وارد این مجموعه شود؟ چنین تصمیماتی در بدنه هلال دلسردی ایجاد می کند.

به ارتباطات بین‌المللی هلال احمر توجه شود

در ادامه قوسیان نیز به ارتباطات بین المللی جمعیت هلال احمر نیز اشاره کرد و گفت: وقتی در مجموعه هلال احمر ثبات مدیریتی وجود داشته باشد اتفاقی که می افتد این است که ما می توانیم در فدراسیون بین المللی نفوذ بیشتری هم داشته و به شورای عالی برویم. حضور هلال احمر در شورای عالی فدراسیون بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر در دوران دکتر نور بالا رخ داد چرا که ثبات مدیریتی در این دوره وجود داشت. از این رو تغییرات مدیریتی ارتباطات بین المللی ما را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.

دبیرکل جمعیت هلال احمر ادامه داد: به عنوان مثال در همین موضوع خرید واکسن کرونا، ما از طریق ارتباطات و تعاملاتی که با فدراسیون بین المللی داشتیم توانستیم واکسن تهیه کنیم. ضمن این که توجه داشته باشید که مجامع بین المللی جمعیت هلال احمر را یک نهاد غیر دولتی می شناسد و وقتی که مدیریت مجموعه با تغییر دولت ها تغییر کند این پیام را به نهادهای بین المللی می دهیم که هلال احمر نیز یک مجموعه دولتی و وابسته به دولت است که با تغییر دولت مدیران آن نیز تغییر می‌کند.

زلزله و سیل این دولت و آن دولت نمی‌شناسد

قوسیان با بیان اینکه نباید با تغییر دولت ها اتفاقی در روند مأموریت ها، ارتباطات و فعالیت های جمعیت هلال احمر رخ دهد و اگر بناست تغییری هم رخ دهد باید این تغییر ها حداقلی باشد. مگر سیل، زلزله، بحران، توانبخشی و… اصلاح طلب و اصولگرا یا سوگیری دولت ها را می شناسد که ما می‌خواهیم با تغییر دولت ها و به تبع آن تغییرات مدیریتی کلان آن را مطرح کنیم؟

همزمانی تغییر در دولت و جمعیت هلال احمر، هلال را سیاسی می‌کند

صارمیان نیز در ادامه اظهارکرد: تغییرات تابع دولت ها جمعیت هلال احمر را سیاسی می کند. از این رو برخی مدیران به جای مهارت، دانش و… به سمت لابی های سیاسی می روند. نتیجه آن هم این می شود که از نمای بیرونی افرادی که انگیزه کار خیر داشته باشند احساس می‌کنند که این جمعیت دیگر فراجناحی نیست. از این رو قسمت داوطلبانه جمعیت نیز کمتر می شود. ما شاهد این موضوع هم هستیم. در سال های اخیر موقوفات مربوط به هلال احمر کاهش یافته است.

صارمیان به کمیته امداد امام خمینی، بنیاد مستضعفان، بنیاد برکت و…اشاره کرد و گفت: در تمام این بخش ها ثبات مدیریتی وجود داشته و آنان تحت تأثیر تغییر دولت ها قرار نگرفتند. هلال احمر نیز به طریق اولی باید تابع همین سیستم باشد و مطمئن باشید که نتیجه آن به چشم خواهد آمد.

هلال احمر برای همه است

قوسیان نیز در همین رابطه با تأکید بر اینکه بحث ما از ثبات مدیریت در هلال احمر معطوف به یک دوره نیست، تصریح کرد: ما معتقدیم که باید از کلیت جمعیت هلال احمر حمایت کرد. ما منکر و مانع نظارت نخواهیم شد و اتفاقا با روی باز از نظارت بر جمعیت هلال احمر استقبال می‌کنیم اما حرف ما این است که همان طور که هلال احمر در مأموریت‌های مختلف خود از امداد و نجات تا توانبخشی و کمک های بشردوستانه گرفته از کسی نمی پرسد که شما اصلاح طلبید یا اصول گرا، دین شما چیست و… جمعیت نیز نباید تحت تأثیر جناح های سیاسی قرار بگیرد. هلال احمر باید برای همه باشد.

قوسیان با تأکید بر اینکه هلال احمر یک نهاد مستقل است، گفت: در سال ۱۳۸۰ اساسنامه جمعیت هلال احمر تصویب شد. جالب است بدانید این اساسنامه در پی همان دوران ثبات مدیریتی که در هلال احمر وجود داشت تدوین شده و به تأیید رسید. قبل از آن هلال احمر را به عنوان یک نهاد زیرمجموعه وزارت بهداشت می شناختند در حالی که حالا وضعیت تغییر کرده است. متأسفانه در حال حاضر نیز در جریان بررسی اساسنامه از خود جمعیت هلال احمر نظر نخواستند و من نمی‌دانم چه کسی بهتر از جمعیت هلال احمر می تواند در این خصوص نقش داشته باشد.

انتظار از رییس جمهور برای انتخاب نمایندگانش در شورایعالی

وی درباره ترکیب شورای عالی جمعیت هلال احمر نیز گفت: علاوه بر رئیس، دبیرکل، خزانه دار و یک مدیر ارشد چهار فرد نیز از سوی رئیس جمهور به این ترکیب اضافه می شود. البته نماینده ولی فقیه و هفت برگزیده مجمع شهرها نیز در این ترکیب حضور دارند. متأسفانه از زمان رئیس جمهور قبل سطح نماینده رئیس جمهور به وزرا ارتقا پیدا کرد که این ممکن است در نگاه اول مثبت تلقی شود اما مشکل آنجاست که وزرا به دلیل مشغله های فراوانی که داشتند اصلا امکان حضور در این جلسات را پیدا نمی کردند از این رو نه تنها مشکل حل نشد بلکه مشکلات دیگری هم اضافه شد به همین دلیل نیز درخواست دیگر ما از رئیس جمهور آینده این است که نمایندگانی برای حضور در شورای عالی انتخاب کنند که حتما فرصت حضور در جلسات را داشته و با ساختار هلال احمر نیز آشنا باشند.

انتهای پیام