«صنعت ایران» و یک مشکل قاجاری!
در دوره قاجار وضعیت صنعت ایران چگونه بود و چه مشکلی داشت؟ «ادوارد پولاک» اتریشی این مشکل را نوشته برای تاریخ؛ «خام‌فروشی» مشکلی قدیمی در صنعت ایران است که حتی در دوره قاجار هم بود.
گروه تاریخ خبرگزاری فارس ـ امین رحیمی: «یاکوب ادوارد پولاک» معلم دارالفنون و پزشک مخصوص ناصرالدین قاجار بود و حدود ۱۰ سال در ایران اقامت داشت. وی در کتاب «ایران و ایرانیان» به شرح و توصیف وضعیت زندگی فردی و اجتماعی ایران از ابعاد مختلف پرداخته و اطلاعاتی ارزشمند درباره ایرانیان قاجاری برای تاریخ باقی گذاشته است.
«ادوارد پولاک» در بخشی از کتابش به مشکلات بخش صنعت و نبود حمایت دولتی از صنعتگران اشاره کرده و درباره وضعیت صنایع ایران چنین نوشته است: «صنایع ایران را هر چند با صنایع دول اروپایی نمی‌توان قیاس کرد اما روی هم رفته صنعت بی‌اهمیت هم نیست و قسمت اعظم احتیاجات داخلی را تامین می‌کند. هرگاه در نظر بگیریم که از جانب دولت کوچک‌ترین اقدامی برای ترویج و ترفیع کار و پیشه انجام نمی‌گیرد و حتی برخلاف آن یک نظام نامعقول گمرکی واردات کالای خارجی را به ضرر مصنوعات داخلی مملکت تشویق می‌کند و از سوی دیگر در این مملکت جاده و وسایط ارتباطی وجود ندارد، ذخایر فلزات در دل خاک مدفون مانده است و آهن را به قیمت گزاف باید از خارج وارد کرد، هرگاه نقایص ابزارها و ماشین‌ها، فقدان سرمایه، نرخ سرسام‌آور بهره و ناچیزی اعتبارات را از خاطر دور نداریم، آن‌وقت به آسانی از اینکه می‌بینیم باز بعضی از محصولات صنعتی داخلی از عهده رقابت با فرآورده‌های مشابه خارجی برمی‌آیند، غرق حیرت می‌شویم.
از دو قرن پیش ـ از هنگامی که شاردن به ایران آمده ـ در کار صنایع ایران پیشرفتی رخ نداده است که هیچ، بلکه می‌توان گفت زوال و انحطاط نیز در ارکان آن بروز کرده است. در برابر رقابت اروپاییان که هر لحظه شدیدتر می‌شود ساختن بسیاری از اقلام و اشیای دیگر صرف نمی‌کند و فروش مواد خام بیشتر مقرون به صرفه است. از طرف دیگر به سبب جنگ‌های داخلی چندین ساله، مراکز صنعتی مانند اصفهان و یزد و کرمان به‌خصوص زیاد آسیب دیده است. صنایع و پیشه‌ها نیز به همراه کارگران از بین رفت، چه در هیچ کجای دنیا مانند ایران بعضی از رشته‌های صنعت به شهرهای معین بستگی انفکاک‌ناپذیر ندارد».
پایان پیام/
ثبت دیدگاه